Dünya Kupasında İnovasyon

Futbolun Tepe yönetimi olan FIFA Vizyon 2020-23 stratejisinde, futbolda teknolojinin tüm potansiyelini kullanma taahhüdünü özetlenmektedir. Futbolda teknolojiden yararlanan FIFA, futbol taraftarlarının hem saha içinde hem de saha dışında futbol deneyimini iyileştirmek için çeşitli teknolojileri uygulayarak ve bunlardan yararlanarak, bu vizyonu FIFA Dünya Kupası 2022 de hayata geçirmektedir.

Katar 2022 Dünya Futbol Şampiyonasında, futbol dünyası yeni teknolojiler ve bir çok inovatif uygulamalar ile tanışma şansına sahip oldu.

Bu uygulamalar içerisinde yer alan; Yarı otomatik ofsayt teknolojisi, video maç görevlileri ve saha görevlilerinin daha hızlı, daha tekrarlanabilir ve daha doğru ofsayt kararları almalarına yardımcı olan bir destek aracıdır. Bu yeni teknoloji, topu izlemek için stadyumun çatısının altına monte edilmiş 12 özel izleme kamerası ve her bir oyuncunun sahadaki tam konumunu saniyede 50 kez hesaplayan 29'a kadar veri noktası kullanmaktadır. Toplanan 29 veri noktası, ofsayt çağrıları yapmakla ilgili tüm uzuvları ve ekstremiteleri içermektedir.

Katar 2022 turnuvasında ayrı yenilikçi bir uygulama olarak Video Yardımcı Hakemler uygulamasıdır. Bu teknoloji Dünya Kupası sırasında saha görevlilerinin doğru kararlar vermesine yardımcı olmak için kullanılmaktadır. FIFA Katar 2022 futbol turnuvasında saha hakemlerinin doğru karar vermesine yardımcı olmak için algoritmalar ve veri noktaları kullanan video yardımcı hakemler kullanarak tartışmayı en aza indirmeye çalışılmaktadır. Video yardımcı hakemler Teknolojisi, 2018 Dünya Kupası'nda test edildi ve bu yılki oyunlar için iyileştirmeler aldı. FIFA yetkilileri, sistemin sensörle dolu topu izlemek için stadyum çatılarının altına monte edilmiş izleme kameralarına ve her oyuncunun vücudunda saniyede 50 kez olmak üzere 29 adede kadar veri noktasına dayanacağını da sözlerine ekledi. Uygulama ile Oyuncuların uzuvlarını ve topun konumunu takip eden veri noktaları, bir yapay zeka sistemine beslenerek ve hakemlerin kimin ofsayt olduğu gibi penaltı kararlarını doğru şekilde vermesine yardımcı olmaktadır. Otomatik bir uyarı, bir video operasyon odası içindeki maç görevlilerine ping göndererek ve daha sonra hakemi bilgilendirmeden önce kararı onaylamaktadırlar.

2022 Katar turnuvasında kullanılan Kale Çizgisi Teknolojisi, topun tamamının kale çizgisini geçip geçmediğini anında belirleyen teknik bir araçtır. Kale çizgisi teknolojisi, ilk kez uygulamaya konulduğu 2014 yılından bu yana futbol dünyasının vazgeçilmezi olmaya devam etmektedir. Teknoloji, topun çizgiyi tamamen geçip geçmediğini açıkça belirtmelidir. Bu bilgi, hakemin nihai kararını vermesine yardımcı olmaktadır. Bilgiler, hakemin anında yanıt vermesini sağlayan bir saniye içinde iletilmektedir. Kameralardan alınan veriler, kararı taraftarlara televizyonda ve stadyumun içindeki dev ekranda görselleştirmek için bir 3D animasyon oluşturmak için kullanılmaktadır.

Turnuvada kullanılan Adidas'ın Katar 2022 için resmi maç topu olan Al Rihla, topun içine bir atalet ölçüm birimi (IMU) yerleştirileceğinden sıkı ofsayt olaylarının tespiti için hayati bir unsur daha sağlayacaktır. Adidas tarafından yapılan resmi maç topunun içinde hareket sensörleri bulunmaktadır. Şirkete göre sensör, topun kesin konum verilerini saniyede 500 kez rapor ederek ve hakemlerin daha kesin karar vermesine yardımcı olmaktadır. Katar 2022 Fifa Dünya Kupasında kullanılan top, turnuvadaki 64 maçın tamamında kullanılacak ve yetkililerin istatistikleri izlemek ve oyunu izlemek için kullanabilecekleri bir veri merkezine bilgi beslemektedir.

FIFA, profesyonel futbolcuların küresel temsilcisi FIFPRO ile işbirliği içinde profesyonel oyunculardan gelen girdilere dayalı olarak FIFA Player Uygulamasını geliştirdi. Uygulama, her oyuncuya, her maçtan kısa bir süre sonra kendi bireysel oyuncu performansı verilerine erişme fırsatı verecek. İlk kez, Katar'daki FIFA Dünya Kupası Katar 2022 'deki oyuncular, FIFA Player Uygulaması aracılığıyla sahadaki performansları hakkında bilgi alabilmektedirler.

Katar 2022 Dünya futbol şampiyonasının diğer şampiyonalardan ayıran bir özelliği de kış aylarında olması ve Katar bölgesinde turnuva esnasında sıcaklıkların yüksek olması, Gelişmiş Soğutma Sistemlerinin kullanılmasını da gündeme getirdi. Bu sistemin stadyumun içinde sensörlerin sıcaklıkları düzenlemeye yardımcı olacağı serin bir balon oluşturarak, yalıtım ve soğutmanın yalnızca insanların olduğu yerde gerçekleşmesine izin veren "spot soğutma" adı verilen teknoloji destekli bir yöntem ile stadyumlar 64 ila 75 Fahrenheit derece arasında tutulmaktadır.

Katar 2022 'deki başka bir inovasyon uygulaması ise; Güvenlik Komuta ve Kontrol Merkezleri, oyunlar boyunca insanların hareketlerini izlemek için 15.000'den fazla kamera kullanılacak olması. Kameralar sekiz stadın tamamına Kullanılmaktadır. Turnuvada 80.000'den fazla kişinin bulunduğu ve final maçının oynanacağı Lusail Stadyumu'nda, taraftarları izlemek için yüz tanıma teknolojisi kullanılacak. Sistemle birlikte stadyumdaki izdihamları önlemek için algoritmalar kullanılacak. Sistemin komuta ve kontrol ekibi, bilet satışları ve insanların girdiği yerler de dahil olmak üzere çeşitli veri noktalarına dayanan algoritmalar kullanarak kalabalık modellerini tahmin edebilecektir.

Katar 2022 Dünya Futbol Şampiyonasında uygulanan inovatif teknolojiler, futbolun tüm katmanlarının boyutlarını önemli ölçüde değiştirirken, oyunun yeni nesillere aktarılarak kalıcı olmasını sürdürecektir.

Kaynaklar

1-https://www.washingtonpost.com/technology/2022/11/21/world-cup-ai/

2-https://www.fifa.com/technical/football-technology/football-technologies-and-innovations-at-the-fifa-world-cup-2022/goal-line-technology