Türkiye Futbol Federasyonu geçtiğimiz günlerde yeni bir “başarıya” imza attı. Bahis oynayan sporcu ve hakemleri tek tek tespit etti. Üstelik kullanılan yöntemler anlatılınca insanın aklına dedektiflik romanları geliyor: Banka hesapları incelendi, iddia kayıtları tarandı, dijital izler takip edildi…
Sherlock Holmes görse muhtemelen “Biz bu işte çırak kalmışız” derdi.
Ardından cezalar peş peşe geldi. Böylece hepimiz bir “oh” çektik. Çünkü bilirsiniz, birine ceza verdiğiniz anda zihniyet hemen değişir, ahlak bir anda güncellenir, karakter ise reset tuşuna basılmış gibi kendini yeniler (!)
Keşke toplumsal meseleler gerçekten bu kadar kolay çözülebilseydi…
Ama hayat, ceza listeleri kadar masum değildir. Niyeti bozuk olan, yasakla durur mu? Bugün kendisi oynamaz, yarın kuzeninin telefonundan oynar. Hesap başka, isim başka… Kanıtlanamaz, kapanır gider. Görünürde herkes tertemizdir; görünmeyen yerde ise işlerin nasıl yürüdüğünü herkes bilir.
Bizde kısa vadeli çözümlerin altın kuralı bellidir:
Yasaklayalım. Çünkü bu ülkede bir şey yasaklandığında herkes anında yüzde yüz uyum sağlar. Tarih boyunca hep böyle olmuştur (!) Söylemesi kolay tabii.
Asıl zor olan ne mi?
Ahlaklı birey yetiştirmek.
İşte bu gerçekten radikal bir fikir. Çünkü bunun için zaman gerekir… emek gerekir… eğitim, kültür, örnek davranışlar, toplumsal bilinç gerekir. Yani bir tuşa basınca elde edilemeyecek her şey.
Oysa biz çoğu zaman semptomlarla uğraşıyoruz, nedenlerle değil. “İddiacı sporcular” meselesi de bunun bir yansıması: Kuralı del. Yakalanırsan üzül. Ceza alırsan şaşır. Yakalanmazsan zaten sorun yok, değil mi? Yaptırımlar yalnızca sonuçtur, ama biz henüz sonuçların ardındaki nedenlerle yüzleşmeye pek istekli değiliz.
Gerçek şu: Futbolu düzeltmek istiyorsak önce insanı düzeltmemiz gerekiyor.
Zihniyet değişmeden sistem değişmez. Karakter inşa edilmeden düzen kurulmaz.
Ama elbette, “Bahisçileri yakaladık!” demek hem daha kolaydır hem de çok daha gösterişli durur.
“Zihniyeti düzelttik.” demek kadar zahmetli değildir.
