Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Türkiye’de şehirlerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Endeksi Raporunu yazmıştım. İlgili Bakanlık 2025 raporunda Elazığ’ın sağlık alanındaki verileri ile işsizlik verilerinin Türkiye ortalamasının altında kaldığını belirttiği özette bu iki verinin Elazığ’ı ülke genelinde 47. Sıraya taşıdığını yazıyor. Yani bu iki kriter olmazsa Elazığ 81 il içerisinde 55/60 arasında ancak kendine bi sıra bulabilirdi. Bu iki veriden sağlık alanındaki istatistikler şaşırtmadı. Zira ortalama son 25 yıllık süreç içerisinde Elazığ sağlık alanında hep Türkiye ortalamasının altında kaldı. Bunda Üniversite hastanesinin ve özel sektör yatırımlarının elbette çok büyük bir rolü var. Dolayısı ile kişi başına düşen doktor, yatak, oda, cihaz vs. bakımından Elazığ 2025 yılında da olması gereken yerde.
Ancak işsizlikte yaratılan mucizeye bi türlü akıl sır ermiyor. Nüfusa göre hep Türkiye ortalamasının üzerinde yer alan Elazığ 2025 yılında Türkiye ortalamasının altına düşmüş…
5,4 ile tüm zamanların rekorunu kırarak Türkiye’de işsizlik sorununu çözmüş ilk 5 şehirden biri.
Peki bunu rakamlar doğruluyor mu?
TÜİK 2025 verilerine gelin bakalım:
Toplam nüfus: 603,941
0-7 Grubundaki çocuk sayısı: 150,213
SGK’lı çalışan sayısı (Kamu, Özel sektör, Kendi hesabına çalışan toplamı): 137,916
Emekli sayısı: 100,401
Bu sayının toplamı: 388 bin 233 kişi.
Peki nüfusun 215 bin 708’i nerede?
TÜİK’e göre bunlar yukarıdaki hiçbir kategoriye girmedikleri gibi işsiz sınıfında da sayılmıyor.
İşin doğrusu ve özü tam olarak şudur: Ne eğitimde, ne istihdamda, ne emeklilikte, ne de 0-17 yaş grubunda yer almayan bu 215 bin 708 kişi iş aramadıkları için iş gücüne dahil edilmediklerinden işsiz olarak da sayılmıyorlar. Dolayısı ile, Elazığ işsizlikte mucize yaratmış bir il olarak tüm resmi kayıt ve raporlarda yer alıyor. Bu iyi mi? Kağıt üzerinde elbette güzel. Ancak devlet destek ve İş-Kur üzerinden sağlanan çeşitli programlarda işsizlik sorunun çözmüş bir şehir gelecekte bölgede en az payı alan şehir olabilir.
İş-Kur TYP Programlarına başvurularda 500 kişilik basit işlerde 6/7 ay gibi bir süre asgari ücretle çalışmak için 5 bin başvuru yerel gazetelerin manşeti oldu. Hatta CHP Milletvekili Sayın Gürsel Erol bir dönem 850 kişilik bir alıma 4 bin 500 başvuru olduğunu ve bu başvurular içerisinden torpille alım yapıldığının ayyuka çıkması üzerine itirazları nedeniyle noter huzurunda yapılan kura çekimine katılmıştı. Yani Elazığ’ın öyle işsizlikte 5,4 ile mucize yarattığını sanıp bununla avunmasın.
MHP Elazığ Milletvekili Sayın Semih Işıkver geçtiğimiz hafta şehrimiz için çok değerli iki girişimde bulundu. Bunlardan birincisi SEGE’de ilin son 15 yılda nasıl istikrarlı bir şekilde geri gittiğini ve bu gidiş için ne yapıldığıyla ilgili önerge verdi. Ardından şehrin işsizlikte yaratmış olduğu mucizenin nasıl gerçekleştiğini gene bir önerge ile TBMM’ye taşıdı. Bu iki önergenin cevabı hakikaten şehrin geleceği acısından çok önemli ve merak edilen hususlar.
İşin garip tarafı söz konusu raporda yer alan bu gibi istatistikler şehrin geleceği açısından ciddi mağduriyetler yaratma riski taşırken Sayın Işıkver dışında bunu bir sorun olarak görmeyen bürokrasi ve siyaset mekanizmasını hayretle izliyoruz.
