Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanunu Teklifi, 30 Mart 2022 tarihinde TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonunda kabul edildi.
Kamuoyunda çok tartışılan kanun teklifi yasalaşırsa birçok değişikliği de beraberinde getirecek. Kanunla birlikte Spor Kulüpleri, Spor Federasyonları, Menajerlik, Tahkim uygulamalarında yapısal değişiklikler yapılacak.
24 Mart 2022 TBMM de Geçici 2 madde ile birlikte 61 maddeden oluşan Spor Kulüpleri ve Spor Federasyonları Kanununa ilişkin kısa bilgi notuna göre; Spor kulüpleri "dernek vasfından çıkarılmakta", spor kulüplerinin Gençlik ve Spor Bakanlığına tescille kurulmaları sağlanmakta ve böylelikle özel bir hukuki statü kazanmaları temin edilmektedir. Bakanlık tarafından kendi denetimi yanında spor kulüplerini "bağımsız denetim kuruluşları" aracılığıyla denetleyebileceği hüküm altına alınmaktadır. Spor kulüplerinin dernekler kanununda yer aldığı şekli ile "genel kurul", "yönetim kurulu" ve "denetim kurulu" yapılarına dair zorunluluk getirilmektedir. Daha önce demek statüsünde bulunan spor kulüplerinin "kamu yararına çalışma" durumlarını korunmakta ve spor kulüplerinin "kamu yararına çalışma" statüsü kazanmalarına ilişkin usul ve esaslar belirlenmektedir. Spor kulüplerinin birleşerek federasyon ve konfederasyon (ASKF, TASKK) şeklin de "üst kuruluş" kurmalarına olanak sağlanmaktadır.
Ayrıca; Spor kulüplerine "ticari amaçla kurulma" imkânı sağlanmakta olup, spor kulüplerinin "şirketleşmesinin hukuki alt yapısı” oluşturulmaktadır. Spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin; "profesyonel şube" açabilmelerine olanak sağlanmakta, "denk bütçe" sistemi getirilmekte, "borçlanması" ve "alacaklarını temlik etmesi" belirlenen kriterler kapsamında sınırlandırılmakta, belirli bir miktar üzerindeki ödeme ve tahsilatların "finans kuruluşları üzerinden" yapılması düzenlenmektedir.
Kanunda, Spor anonim şirketi/spor kulübü "yönetici" tanımı getirilerek, Yönetim Kurulu üyeleri dışındaki kişiler de sorumluluk kapsamına alınmaktadır. Spor kulübü ve spor anonim şirketi yöneticilerinin ''hukuki ve cezai sorumlulukları" ile Bütçe ve harcama ilkelerine ilişkin olarak; spor kulüpleri ve spor anonim şirketlerinin doğrudan ya da dolaylı hâkimiyeti bulunan kişiler lehine sorumluluk yüklenemeyeceği ve bunların "borçlarını devralınamayacağı" düzenlenmektedir.
Spor kulüplerinde "kurul üyesi" olabilmek için "belirli suçlardan mahkûm olmama" şartı getirilmekte olup, Spor disiplini kapsamında "hak mahrumiyeti" cezası alanların üyeliklerinin re’sen "sona ermesi" düzenlenmektedir.
Kanunun spor federasyonları ile ilgili kısmında ise; Bağlı ve bağımsız spor federasyonu ayrımı kaldırılarak tüm federasyonlar "spor federasyonu" şeklinde yapılandırılmaktadır, Spor federasyonların "Kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesi" ile kurulması, federasyonlarının "genel kurullarının Ankara’da yapılması" yönetim kurulu üye sayısı "11 asıl 11 yedek" şeklinde düzenlenirken; en az iki üyesinin "milli sporcu olmak" üzere, ilgili spor dalında faal olmayan "lisanslı sporcu" olması zorunluluğu getirilmektedir.
Spor Federasyonları başkan adaylığında aranan belirli suçlardan "mahkûm olmama şartı" genişletilerek güncellenmekte olup bir kimsenin üst üste veya aralıklı olarak "en fazla üç dönem federasyon başkanlığı" yapabileceği düzenlenmektedir. Federasyon başkan adaylarının, "adaylık şartlarını taşıyıp taşımadıkları" Bakanlık tarafından değerlendirilebilecek, Federasyon genel sekreterliğine ilişkin "kriterler" getirilmektedir.
Spor Federasyonları başkan adaylığı başvurusunda "delegelerin yüzde on beş yazılı teklifi" ve "adaylık başvuru ücreti" yargı kararlarına uygun şekilde düzenlenmektedir.
Olimpiyat oyunlarının "ertelenmesi veya iptali" halinde Federasyon genel kurullarının nasıl yapılacağı belirlenmektedir. Spor federasyonlarının "her türlü iş/işlemleri ile harcama denetiminin" (Kuruluş kanunu bulunanlar federasyonlar kapsam dışı olmak üzere) Bakanlıkça yapılacağı, Yönetim kurulunun genel kurul tarafından ibra edilmesinin Bakanlık denetimi yaptırımlarını "ortadan kaldırmayacağı" şeklinde düzenlenmektedir.
Spor federasyonları için "denk bütçe" sistemi getirilmekte olup "Borçlanmaya" ilişkin sınırlamalar getirilmekte, belirli bir miktar üzerindeki ödeme ve tahsilat işlemlerinin finans kuruluştan üzerinden yapılması öngörülmektedir.
Mevzuata aykırı iş ve işlemlerden dolayı kusurları bulunan federasyon başkanı ve yönetim kurulu üyelerinin "zarardan sorumluluğu" düzenlenmektedir. Görev süresini aşacak şekilde" federasyonu borç altına sokacak "işlem yapılamayacağı" Spor federasyonu yöneticilerinin belirli hallerde "hukuki ve cezai sorumlulukları" ile Federasyon, konfederasyon ve benzeri isimler altında "yetkili işlem" tesis eden kurum yetkililerinin cezalandırılması düzenlenmektedir.
Ayrıca Kanunla; 5894 sayılı TFF Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunda "AİHM kararlarına" uygun olarak "TFF Tahkim Kurulunun yapısı" düzenlenmektedir.
Kanunda Menajerlik sistemine düzen getirilmektedir. Böylelikle, şeffaf, futbolcu ve kulüp menfaatlerini önceleyen bir sistem işlerlik kazanacağı ifade edilmektedir. Menajerlik ücretine üst sınır getirilmekte, futbolcu ile menajer arasında en fazla iki yıllık noterde düzenleme şeklinde sözleşme yapılacağı hükme bağlanmaktadır. Ayrıca ücret üst sınırına uyulmaması durumunda yöneticiler hem malvarlıkları ile hem de cezai olarak sorumlu olacaklardır. Yapılan bir sözleşmenin dışında ayrıca bir sözleşmenin tespiti halinde kamuoyunca çekmece kontratın belirlenmesi durumunda taraflara idari ve adli yaptırımlar düzenlenmektedir.
Kaynak:
1- https://www5.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=312874