Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu

Futbolda Uzay Teknolojileri

Prof. Dr. Sebahattin Devecioğlu

Yenilikçi hizmetler sağlamak için her türlü sektörde uzaya yapılan yatırımlardan yararlanılıyor ve spor da bir istisna değil. Aslında spor modern toplumda önemli bir ekonomik sektördür. Yakın zamanda “Spor için Uydular” serisinin lansmanı ile Space 4 Spor Girişimi tam teşekküllü bir tematik alan haline geldi. Seri, spor sektörüne yönelik uydu uygulamalarını tanıtmayı amaçlıyor. Amaç, hizmet sağlayıcılar, spor kulüpleri ve spor federasyonları gibi farklı paydaşları bir araya getirerek, hem profesyonel hem de amatör düzeyde çeşitli spor dalları için uydu tabanlı verilerin çok yönlülüğünü sergilemek ve artırmaktır. Bu ortam, uydu teknolojisinin spor sektöründe nasıl ve neden kullanıldığının, uydu teknolojisinin benimsenmesini engelleyen engellerin belirlenmesinden, uzay ve spor sektörlerindeki ilgili karar vericiler ve düzenleyiciler için seçeneklerin tartışılmasına kadar daha iyi anlaşılmasına yol açmaktadır.

Girişim, 2016 yılında Doğa Sporları Eurisy Konferansında şekillendi. Konferansın amacı, özellikle bu pazarı hedef alan uydu uygulamaları aracılığıyla, açık hava sporları için alanın yaratabileceği inovasyon potansiyelini belirlemekti. Son yıllarda spor, bir endüstri olarak teknoloji ve analitikteki yeni gelişmelere özellikle açık hale geldi. Giyilebilir teknolojiler hem profesyonel spor bilimi düzeyinde hem de tüketici fitness pazarında çeşitlenirken, yayıncıların da yeni trendlere ve halkın spora artan ilgisine ayak uydurması gerekiyor. İster aktif katılım olsun, ister spor etkinliklerinin izleyicisi olarak pasif olarak takip etmek olsun, spor, Avrupa ekonomisinde ve toplumunda büyüyen bir faktör haline geldi.

Avrupa'nın Galileo takımyıldızı gibi Küresel Navigasyon Uydu Sistemleri (GNSS), Dünya gözlem verileri ve uydu iletişimlerinin yanı sıra, spor faaliyetleri için önemli miktarda uygulamaya sahiptir. Spor için Uydular serisinin farklı bölümleri, hem profesyonel hem de taban düzeyinde çeşitli spor dalları için uydu tabanlı verilerin çok yönlülüğünü ve büyük potansiyelini sergiliyor. Space 4 Sports: Teknoloji ve uydu tabanlı veriler sporun her seviyesine ayak basıyor (1).

Ayrı bir gelişme;  Avrupa Uzay Ajansı (ESA)’ nın, spor sektörünün dijital dönüşümü ve sürdürülebilirliği için, özellikle Olimpiyat ve Paralimpik Oyunlarının organizasyonu, yönetimi ve daha fazla kullanılması konularında yeni uzay tabanlı hizmetleri desteklemeyi amaçlanan Tematik Teklif Çağrısı, Öncelikle Avrupa'daki bir sonraki - Paris 2024 ve Milano Cortina 2026 - gelecekteki Oyunlar için de hizmet sağlama ve sürdürülebilirlik modelinin sürekliliğini sağlama hırsıyla hedefliyor.

Hem Paris 2024 hem de Milano Cortina 2026, toplulukların güçlü katılımıyla net sıfır etkinlikler sunmayı taahhüt etti ve bu yeni zorluklar, alanın hem dakik hem de uzun vadeli bir destek için her yerde hazır bilgi ve bağlantı sunabileceği inovasyona yatırım yapılmasını gerektiriyor. Kritik altyapıların en verimli şekilde kullanılması, taraftarların güvenli ve eğlenceli katılımı ve etkinliklerin çevresel sürdürülebilirliği için Oyunlar öncesi hazırlık aşamasında, etkinlik sırasında ve etkinlik sonrası aşamada yeni hizmetlere ihtiyaç duyulmaktadır (2).

Bu konuda önemli bir gelişmede, UEFA, Avrupa Uzay Ajansı (ESA)  ile Mutabakat Zaptı imzalamasıdır.  Yeni ortaklık, UEFA'nın ESA ve ekosistemi tarafından Avrupa futbolunda geliştirilen uzay teknolojilerinden yararlanma fırsatını değerlendirmesine olanak tanıyacak. UEFA, uzayın araştırılmasına adanmış organizasyon ile bir spor organizasyonu arasında ilk kez ESA ile bir anlaşma yaptığını duyurdu. Bu ortaklık, UEFA'nın ESA'nın ağından ve uzmanlığından yararlanarak temel zorlukların üstesinden gelmesine ve yenilikçi çözümler aracılığıyla futbolda yeni fırsatlar yaratmasına olanak tanıyacak.

Bu anlaşma, UEFA İnovasyon Merkezi'nin, sürekli değişen alışkanlıklara ve futbol için giderek daha zorlu hale gelen bir ortama yanıt olarak inovasyon ekosisteminden çok çeşitli paydaşlarla sektörler arası işbirliklerini teşvik etme misyonunun bir parçası olarak imzalandı.

Bu ortaklığın merkezinde inovasyon ve teknoloji yer alıyor. Bu nedenle UEFA ve ESA öncelikli olarak: Saha Haritalama, Kalabalık Yönetimi Çözümleri, Sürdürülebilirlik konularının ele alacaktır. ESA, bu teknolojilerin Avrupa futbolunda sosyal ve çevresel çözümleri ilerletme potansiyelini keşfetmek için uzay endüstrisindeki teknoloji sağlayıcılarıyla sürdürülebilirlik konusunda yürüttükleri araştırmalardan yararlanmayı öneriyor. UEFA ile ESA arasındaki ortaklık 31 Aralık 2025'e kadar devam edecek (3).

Kaynaklar:  

(1).https://www.eurisy.eu/about/thematic-areas/space-4-sports/

(2).https://business.esa.int/funding/invitation-to-tender/space-for-olympic-games (3).https://www.uefa.com/returntoplay/news/0281-17f65a7c8889-836ffd501c03-1000--uefa-signs-memorandum-of-understanding-with-european-space-a/

Yazarın Diğer Yazıları